1. Jakie są warunki wjazdu do strefy Schengen dla obywateli państw trzecich?
Obywatele państw trzecich, aby wjechać na terytorium państw Schengen muszą spełniać określone warunki tj.:
- posiadać ważny dokument podróży oraz wizę, jeśli taka jest wymagana od obywateli danego państwa,
- określić cel podróży oraz
- posiadać odpowiednie środki na okres pobytu i na powrót,
- osoba, która zamierza wjechać na obszar Schengen nie może figurować również w systemie SIS, jako osoba niepożądana lub stanowiąca zagrożenie dla porządku publicznego.
2. Co uprawnia obywateli RP do przemieszczania się po terytorium strefy Schengen?
Każdy obywatel państwa strefy Schengen ma prawo do swobodnego wjazdu na terytorium innego państwa strefy. Nie są z tym związane żadne szczególne formalności. Co oznacza, że można przekroczyć granicę w każdym miejscu (o ile przepisy dla danego terenu nie stanowią inaczej np. parki narodowe, rezerwaty przyrody) i o dowolnej porze. O istnieniu granicy danego państwa informują tablice, które znajdą się w widocznych miejscach. Na granicach pomiędzy państwami strefy Schengen nie jest prowadzona kontrola graniczna. Podczas pobytu na terytorium innego państwa strefy Schengen powinniśmy posiadać ważny dokument potwierdzający tożsamość - paszport lub dowód osobisty.Ta zasada dotyczy również dzieci.
Uwaga! Prawo jazdy, legitymacja szkolna czy studencka, zaświadczenie o złożeniu wniosku o wydanie paszportu lub dowodu osobistego, świadectwo urodzenia, nie są dokumentami potwierdzającymi tożsamość.
3. Co uprawnia obywateli RP do przekroczenia granicy zewnętrznej strefy Schengen?
Dokumentem niezbędnym do przekroczenia granicy zewnętrznej jest paszport. Należy również pamiętać, że w przypadku niektórych państw trzecich, konieczne jest również posiadanie wizy. Przed wyjazdem poza strefę Schengen, należy sprawdzić czy państwo, do którego się wybieramy nie wymaga od obywateli Polski posiadania wiz.
4. Ile można przewieźć wyrobów alkoholowych i tytoniowych od wejścia Polski do strefy Schengen?
Uwaga! Limity w przewozie towarów akcyzowych w tym m.in. alkoholu i papierosów uległy zmianie z dniem 01.12.2008r. zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 274/2008 zmieniającym rozporządzenie (EWG) nr 918/83 ustanawiające wspólnotowy system zwolnień celnych (Dz. Urz. UE Nr L 85 z 2008 r.). Szczegółowe informacje na stronie http://mf.gov.pl
Osoby poniżej 17 roku życia nie mogą przewozić wyrobów alkoholowych i tytoniowych.
5. Czy można przewozić przedmioty zabytkowe?
Uwaga! W przypadku przewozu przedmiotów zabytkowych oraz noszących znamiona zabytku, przepisy nie uległy zmianie, co oznacza, że niezbędnym jest posiadanie odpowiednio: zezwolenia na wywóz wydanego przez właściwego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków lub zaświadczenia, że dany przedmiot nie wymaga uzyskania takiego zezwolenia.
Pamiętaj! Uprawnione służby mogą w dowolnym miejscu Wspólnoty skontrolować dokumenty oraz sprawdzić samochód (np. w poszukiwaniu narkotyków, towarów zabytkowych, broni i amunicji czy przemycanych towarów akcyzowych).
W przypadku braku wymaganych dokumentów osoby takie mogą być: zmuszone do przerwania podróży, zawrócenia do kraju, doprowadzenia na posterunek policji w celu ustalenia tożsamości.
6. Co oznacza zniesienie kontroli na granicach wewnętrznych?
Na granicach pomiędzy państwami układu z Schengen nie jest prowadzona kontrola graniczna. Przekraczanie lądowych granic wewnętrznych jest dopuszczalne w dowolnym miejscu i o dowolnej porze. Co istotne, swoboda
przekraczania granic dotyczy zarówno obywateli państw członkowskich grupy Schengen, jak również obywateli państw trzecich legalnie przebywających w tej strefie.
Zniesienie kontroli granicznych nie oznacza zniesienia granic administracyjnych. W mocy pozostaną też wprowadzone przez władze państw członkowskich procedury administracyjne, np. meldunkowe.
Kontrola tożsamości, pomimo iż nie będzie przeprowadzana na granicach, może być dokonana na zasadach wyrywkowych, na terenie całego obszaru Schengen. W razie poważnego zagrożenia dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego klauzula ochronna upoważnia, na mocy stosownej Decyzji Rady UE, każde Państwo Członkowskie do okresowego przywrócenia kontroli na swoich granicach z innymi państwami strefy Schengen.
7. Co to jest Układ z Schengen?
Układ z Schengen jest umową międzynarodową zawartą 14 czerwca 1985 r. między Belgią, Francją, Holandią, Luksemburgiem i Niemcami. Zakłada ona stopniowe znoszenie kontroli na wspólnych granicach, mające na celu zapewnienie swobody przepływu osób na obszarze składającym się z terytoriów państw-sygnatariuszy - tzw. „strefy Schengen”.
8. Co to jest strefa Schengen?
Strefa Schengen jest obszarem, na którym zniesiona została kontrola graniczna na wspólnych granicach i zapewniona została swoboda przepływu osób. Swoboda przepływu osób wewnątrz dotyczy nie tylko obywateli państw-sygnatariuszy, ale wszystkich osób dowolnej narodowości i o dowolnym obywatelstwie, które przekraczają granice wewnętrzne na obszarze objętym układem. W strefie Schengen stosowane są ściśle określone jednolite zasady postępowania dotyczące: kontroli na granicach zewnętrznych, wprowadzenia wspólnej polityki wizowej, wzajemnej współpracy pomiędzy służbami państw-sygnatariuszy w szczególności w zakresie współpracy policyjnej i sądowej w sprawach kryminalnych, jak również działania tzw. Systemu Informacyjnego Schengen.
9. Co to jest System Informacyjny Schengen?
System Informacyjny Schengen (SIS) jest wspólną, elektroniczną bazą danych o poszukiwanych osobach i przedmiotach, składającą się z modułów krajowych oraz jednostki centralnej, usytuowanej w Strasburgu. Dane wprowadzone do systemu przez jedno państwo członkowskie dostępne są dla służb i organów pozostałych państw,
w niezbędnym dla nich zakresie. System ten zapewnia wymianę informacji pomiędzy służbami odpowiedzialnymi za:
- ochronę granic,
- wydawanie wiz,
- bezpieczeństwo publiczne.
10. Czy można poruszać się pojazdem na terytorium RP zarejestrowanym na inną osobę?
Zgodnie z art. 71 ust. 5a ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137 z późn. zm.) w przypadku pojazdu zarejestrowanego za granicą, gdy z dokumentu rejestracji pojazdu nie wynika prawo do użytkowania pojazdu przez kierującego, osoba ta obowiązana jest posiadać przy sobie i okazywać na żądanie organu kontroli dokument potwierdzający to prawo.
Zasada ta dotyczy pojazdów poruszających się na terytorium RP, a zarejestrowanych poza granicami RP.
11. Za jakie naruszenia Straż Graniczna może wystawiać mandaty?
Funkcjonariusze Straży Granicznej są uprawnieni do nakładania mandatów za niektóre wykroczenia określone w:
- Kodeksie wykroczeń,
- ustawie Prawo lotnicze,
- ustawie o cudzoziemcach,
- ustawie o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium RP,
- rozporządzeniach porządkowych obowiązujących w strefie nadgranicznej, wydanych przez wojewodę,
- ustawie o wjeździe na terytorium RP, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin,
- ustawie o transporcie drogowym,
- ustawie o systemie tachografów cyfrowych,
- ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,
- ustawie o broni i amunicji,
- ustawie o przewozie towarów niebezpiecznych,
- ustawie o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych.
Wykaz wykroczeń, za które funkcjonariusze Straży Granicznej są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego, określa Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 1 sierpnia 2005 r. w sprawie wykroczeń, za które funkcjonariusze Straży Granicznej są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego(Dz. U. z 2014 r. poz. 539 z późn. zm.).