Straż Graniczna została powołana ustawą z dnia 12 października 1990 r., a swoje funkcjonowanie rozpoczęła 16 maja 1991 r. Aktualnie formacja ochrania ponad 3,5 tys. kilometrów polskiej granicy, z czego prawie 1,6 tys. przypada na odcinek zewnętrznej granicy Unii Europejskiej. W Straży Granicznej służbę pełni obecnie około 14,5 tysiąca funkcjonariuszek i funkcjonariuszy, ich służbę wspiera około 3 tysięcy pracownic i pracowników.
Strukturę formacji tworzy Komenda Główna, Biuro Spraw Wewnętrznych oraz 9 oddziałów: Warmińsko-Mazurski, Podlaski, Nadbużański, Bieszczadzki, Karpacki, Śląski, Nadodrzański, Morski, Nadwiślański. Cztery oddziały ochraniają lądową granicę zewnętrzną UE (Warmińsko-Mazurski, Podlaski, Nadbużański i Bieszczadzki), trzy zlokalizowane są przy granicy wewnętrznej (Karpacki, Śląski, Nadodrzański), jeden ochrania granicę morską i lądowy odcinek granicy zewnętrznej (Morski), jeden zadania realizuje wewnątrz kraju (Nadwiślański). Szkolenia i kursy doskonalące dla kadr formacji prowadzą powstała w ubiegłym roku Wyższa Szkoła Straży Granicznej w Koszalinie oraz 2 ośrodki szkolenia SG: w Kętrzynie i Lubaniu.
Z okazji tegorocznego święta Straży Granicznej awanse na wyższe stopnie otrzymało w korpusie oficerskim ponad 170 funkcjonariuszek i funkcjonariuszy, w korpusie chorążych prawie 740 funkcjonariuszek i funkcjonariuszy, w korpusie podoficerów ponad 1000 funkcjonariuszek i funkcjonariuszy.