Orkiestra Reprezentacyjna Straży Granicznej jest wizytówką formacji. Pełni funkcję reprezentacyjną od ponad 40 lat. Kontynuuje tradycję Orkiestry 1. Pułku Strzelców Podhalańskich z okresu przedwojennego oraz nawiązuje do folkloru muzycznego regionu Podhala. Naczelnikiem „Podhalańczyków” i I kapelmistrzem jest ppłk SG Leszek Mieczkowski. Zespół tworzy pięćdziesięciu muzyków. W jego szeregi mogą wstąpić osoby z wykształceniem muzycznym, umiejące grać na instrumentach muzycznych m. in. na: flecie poprzecznym, klarnecie, tubie, saksofonie, oboju czy waltorni. Specjalnie powołana komisja sprawdza umiejętności muzyczne kandydatów, ocenia poziom techniczny gry na instrumencie, wrażliwość artystyczną i zdolności słuchowo-rytmiczne.
Orkiestrę z Nowego Sącza, spośród wszystkich orkiestr mundurowych w Polsce, wyróżniają charakterystyczne mundury - peleryna i kapelusz podhalański. Kilku funkcjonariuszy orkiestry występuje również w strojach górali podhalańskich, co jest nawiązaniem do regionalnych korzeni Podhalańczyków. Podczas występu, w profesjonalnie opracowanej choreografii, członkowie zespołu w góralskich strojach imitują walkę, m. in. rzucając do siebie ciupagami.
Orkiestra Reprezentacyjna Straży Granicznej jest jedyną orkiestrą typu wojskowego, używającą podczas musztry paradnej tradycyjnych instrumentów ludowych takich jak: trombity beskidzkie, dudy podhalańskie czy dzwonki pasterskie „zbyrcoki”. Szczególnie atrakcyjny i widowiskowy jest pokaz musztry paradnej, gdzie w rytm muzyki zespół tworzy oryginalne figury i układy, a tamburmajor ze stylizowaną, góralską ciupagą w ręku (zamiast buławy) podaje hasło do wykonania konkretnej figury. Buława ma 120 cm długości, i zakończona jest metalową, błyszczącą kulką. Waży ok. 2 kg.
Zespół odnosi liczne sukcesy na festiwalach i spotkaniach muzycznych orkiestr w kraju i na świecie. Prezentuje muzykę operową, operetkową, musicalową oraz rozrywkową w trakcie najważniejszych uroczystości państwowych, okolicznościowych i religijnych. Może się poszczycić nagraniami kilkunastu płyt z muzyką klasyczną, regionalną i rozrywkową. Ma na koncie ponad 10 tys. koncertów oraz wiele prestiżowych nagród i wyróżnień. Kapelmistrz orkiestry ppłk SG Leszek Mieczkowski za osiągnięcia artystyczne został uhonorowany m. in. Brązowym Krzyżem Zasługi nadanym przez Prezydenta RP, Odznaką Honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” nadaną przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Złotym Jabłkiem Sądeckim za „Szczególne zasługi na rzecz upowszechniania kultury muzycznej na Sądecczyźnie” oraz Medalem „Polonia Minor” za pracę na rzecz województwa małopolskiego.
Koncertowi towarzyszył największy w Polsce piknik wojskowy i służb podległych MSWiA. Odwiedzający Stadion PGE Narodowy mogli obejrzeć stoisko promocyjne formacji, gdzie eksperci udzielali informacji z zakresu kryminalistyki, a także bezpiecznego przekraczania granicy. Ponadto każdy z uczestników pikniku miał okazję zobaczyć z bliska pojazdy i sprzęt służbowy funkcjonariuszy Straży Granicznej. Dużą atrakcją dla dzieci były pokazy umiejętności psa służbowego. Na najmłodszych czekały również gry, konkursy i zabawy.
zdj. E. Szczepańska (KGSG)
