Handel ludźmi nazywany jest współczesnym niewolnictwem i jest według danych ONZ trzecim pod względem dochodów nielegalnym biznesem (po handlu bronią i narkotykami) . Ofiarami handlu ludźmi pada rocznie około 2 mln osób na całym świecie, z czego jedna trzecia to dzieci. Jest najokrutniejszym rodzajem przestępstw przeciwko wolności i godności człowieka.
W polskim prawie handel ludźmi jest przestępstwem określonym w art. 189 a §1 kodeksu karnego, natomiast czynności sprawcze tego przestępstwa wskazane są art. 115 § 22 kodeksu karnego i obejmują: werbowanie, transport, dostarczanie, przekazywanie, przechowywanie i przyjmowanie osoby.
Do najbardziej znanych współcześnie form wykorzystania ofiar zalicza się wykorzystanie w pracy lub usługach o charakterze przymusowym (praca przymusowa), prostytucji (tzw. seksbiznes), żebractwie, a także wykorzystanie do wyłudzania kredytów i świadczeń socjalnych, handlu organami czy zmuszanie do zawierania fikcyjnych małżeństw.
Straż Graniczna z dniem 1 maja 2014 r. uzyskała legitymację ustawową do rozpoznawania, zapobiegania i wykrywania przestępstw: handlu ludźmi i niewolnictwa oraz ścigania ich sprawców. Nasza formacja każdego roku ujawnia kolejne ofiary handlu ludźmi, w roku bieżącym, tj. 2022 prowadzonych jest kilka dużych wielowątkowych i transgranicznych śledztw, w ramach których ujawniane są ą nowe osoby wykorzystane w procederze handlu ludźmi. Do chwili obecnej (październik 2022 r. ) zidentyfikowano już 85 domniemanych ofiar handlu ludźmi wykorzystanych do pracy przymusowej. We wcześniejszych latach Straż Graniczna identyfikowała osoby pochodzące głównie z krajów Europy Wschodniej, obecnie tendencja w tym zakresie uległa zmianom i identyfikujemy głównie cudzoziemców z krajów Ameryki Południowej.
Najintensywniej rozwijającą się obecnie formą wykorzystania osób w ramach przestępstwa handlu ludźmi jest praca przymusowa, związana bardzo często z wakacyjnymi zagranicznymi wyjazdami w celu poszukiwania lub podjęcia pracy. Warto podkreślić, że przy bardzo dynamicznym rozwoju nowych technologii miejscem werbowania osób do wyjazdu za granicę coraz częściej staje się Internet.
Handel ludźmi jest zjawiskiem podlegającym ewaluacjom i przemianom. Skuteczne przeciwdziałanie i walka z tym zjawiskiem wymaga udziału i współpracy wielu podmiotów administracji rządowej oraz organizacji pozarządowych. Straż Graniczna jest ważnym podmiotem tej współpracy.
Jednym z elementów działań Straży Granicznej, ukierunkowanych na przeciwdziałanie handlowi ludźmi, są wczesne działania profilaktyczne skierowane do szerokiego grona osób, w tym do dzieci i młodzieży zagrożonej tym zjawiskiem. Funkcjonariusze Straży Granicznej wraz z przedstawicielami innych podmiotów, biorą udział w spotkaniach w szkołach i na uczelniach, gdzie sygnalizują o zagrożeniach związanych z tym obszarem.
W ostatnim czasie w związku z trwającym konfliktem zbrojnym na Ukrainie i masowym exodusem ludności cywilnej, przed polskim organami ścigania pojawiły się kolejne wyzwania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa osobom uciekającym przed działaniami wojennymi. W tym zakresie oprócz wzmożonych działań operacyjno-rozpoznawczych prowadzono także intensywne działania informacyjno –profilaktyczne związane z kolportażem ulotek prewencyjnych mających na celu przestrzeganie przed handlem ludźmi oraz rozpowszechnienie alarmowych nr kontaktowych. Ulotki w liczbie 550 tys. w języku ukraińskim oraz angielskim, rozprowadzano są we wszelkich możliwych miejscach w całej Polsce, począwszy od przejść granicznych, punktów recepcyjnych, punktów przesiadkowych oraz na terenie urzędów.
Gdzie szukać pomocy?
Wybrane podmioty zaangażowane w zwalczanie i zapobieganie handlowi ludźmi:
- Infolinia Komendy Głównej Straży Granicznej: + 48 22 500 43 76 lub kontakt z najbliższą jednostką Straży Granicznej lub Policji, w sytuacjach awaryjnych nr 112.
- Fundacja przeciwko Handlowi Ludźmi i Niewolnictwu „La Strada” tel. 22 6289999, telefon zaufania:22 628 99 99
- Fundacja Dzieci Niczyje, telefon zaufania: 116 111
oprac. Zarząd Operacyjno-Śledczy KGSG
-
Europejski Dzień Walki z Handlem Ludźmi -
Europejski Dzień Walki z Handlem Ludźmi -
handel ludźmi1
